-
1 уйлану
неперех.1) размышля́ть, ду́мать, разду́мывать; заду́мываться/заду́маться, предава́ться/преда́ться размышле́ниям; впада́ть/впасть в заду́мчивость; ду́мать ду́му || размышле́ние; разду́мывание, разду́мьекөне-төне уйлану — день и ночь размышля́ть
тормыш турында уйлану — ду́мать о жи́зни
озак уйланулардан соң — по́сле до́лгих размышле́ний
уйланулар нәтиҗәсе — результа́т разду́мий
2) в знач. нареч. уйланган умы́шленный, совершённый с у́мыслом; преднаме́ренный, проду́манныйуйланган эш — проду́манное де́ло
•- уйланып бетмәгән
- уйланып калу
- уйланып тору -
2 уйлану
düşüncelenmek, düşünmek -
3 уйлану
глразмышлыть, задуматься // размышление, раздумье -
4 уйлану
sich Gedanken m. / pl. machen; überlegen; in Gedanken versinken -
5 уйлану
сущ. размышление, раздумье -
6 düşüncelenmek
уйлану -
7 düşünmek
уйлану; уйлау -
8 uylanu
-
9 призадуматься
сов.; разг.бераз уйлану, уйга калу (бату, төшү, талу, чуму)призадуматься над чем-л. — берәр нәрсә турында уйлану
-
10 размышлять
-
11 алдагы
прил.1)а) пере́дний (двери трамвая, колёса и т. п.); пе́рвый (ряды в театре, парты в школьных классах); лобово́й, ветрово́й ( стекло кабины водителя)алдагы машинаны узарга маташу — пыта́ться обогна́ть пере́днюю маши́ну
сәхнәнең алдагы кырые — пере́дний край сце́ны
б) пере́дний, носово́йсудноның алдагы өлеше — носова́я часть су́дна
в) головно́й ( вагон в железнодорожном составе); пере́дний; передово́й, аванга́рдный ( отряд воинского подразделения на фронте); иду́щий (дви́жущийся, е́дущий, летя́щий, плыву́щий, ше́ствующий) впереди́ (спе́реди), пе́ред (кем, чем)трамвайның алдагы вагонына утыру — сади́ться в пере́дний (головно́й) ваго́н трамва́я
колоннаның алдагы танкы — головно́й танк коло́нны (в коло́нне)
2) веду́щий, лиди́рующийалдагы урыннарда - безнең чаңгычылар — на лиди́рующих места́х - на́ши лы́жники
3) пе́рвый, нача́льный; находя́щийся в нача́лекулъязманың алдагы берничә бите буялган — не́сколько нача́льных (пе́рвых) страни́ц ру́кописи запа́чканы
4)а) предстоя́щий, наступа́ющий, сле́дующий, бу́дущий (месяц, год, сезон)алдагы уку елы — предстоя́щий уче́бный год
алдагы бәйрәмгә хәзерлек — подгото́вка к наступа́ющему пра́зднику
газетаның алдагы саны — сле́дующий но́мер газе́ты
алдагы бурычлар — предстоя́щие зада́чи
алдагы ике тәүлектә — в сле́дующие дво́е су́ток
алдагы тукталышта трамвайдан төшү — выходи́ть из трамва́я на сле́дующей остано́вке
б) сле́дующий (находя́щийся) впереди́алдагы күпер җимерек — мост впереди́ разру́шен
в) бу́дущий, гряду́щий высок. || бу́дущее, гряду́щееалдагы тормыш — бу́дущая жизнь
алдагы буыннарга васыять — заве́ты гряду́щим поколе́ниям
алдагы көнгә өмет белән карау — смотре́ть на гряду́щий день с наде́ждой
г) сле́дующий, за́втрашнийалдагы төнне көтү — ждать сле́дующей но́чи
5) предыду́щий, предше́ствующий ( период), предше́ствовавший; пре́жнийалдагы оратор белән килешмәү — не согласи́ться с предыду́щим ора́тором
алдагы елларга караганда — по сравне́нию с пре́жними года́ми
6) в знач. сущ.; в притяж. ф. алдагысы бу́дущее, за́втрашний деньалдагысын кем белгән — кто зна́ет о бу́дущем
табигатебезнең алдагысы хакында уйлану — заду́маться о за́втрашнем дне на́шей приро́ды
-
12 җитди
1. прил.1) серьёзный, вду́мчивый, рассуди́тельный ( человек)мәсьәләгә җитди караш — серьёзный подхо́д к делу́
җитди оештыручы — вду́мчивый организа́тор
2) серьёзный, официа́льный, стро́гий, без те́ни усме́шки; степе́нный, ва́жный, чи́нный (взгляд, выражение лица, тон, голос и т. п.)җитди кыяфәт — соли́дный вид
җитди тонда сөйләшү — разгова́ривать в официа́льном то́не
3) нешу́точный, опа́сный, серьёзный, риско́ванныйҗитди авыру — серьёзная, нешу́точная боле́знь
җитди операция — риско́ванная опера́ция
4) суще́ственный, серьёзныйҗитди аерма — суще́ственная ра́зница
җитди кимчелек — суще́ственный недоста́ток
5) серьёзный, основа́тельный, соли́дный, капита́льныйҗитди фәнни хезмәт — серьёзный нау́чный труд
2. нареч.җитди оешма — соли́дная организа́ция
1) серьёзно, вду́мчиво, сосредото́ченноэшкә җитди карау — серьёзно относи́ться к рабо́те
җитди уйлану — сосредото́ченно размышля́ть
2) серьёзно, глубоко́, основа́тельнотарихи чыганакларны җитди өйрәнү — основа́тельно изучи́ть истори́ческие исто́чники
3) стро́го, всерьёз, не шутя́, не на шу́ткуҗитди кисәтү — стро́го предупреди́ть
җитди сөйләү — говори́ть всерьёз
4) суще́ственно, серьёзноҗитди тәэсир итү — суще́ственно повлия́ть
фикерләр җитди аерыла — мне́ния суще́ственно различа́ются
••җитди төс алу (җитди төскә керү) — принима́ть серьёзный оборо́т
-
13 уйландыру
1) понуд. от уйлану; заставля́ть/заста́вить заду́маться; толка́ть на размышле́ния2) безл. прихо́дится заду́маться -
14 уйланылу
страд. от уйланумы́слиться, предполага́ться; намеча́тьсяэш уйланылганча барып чыкмады — де́ло оберну́лось не так, как предполага́лось ( намечалось)
-
15 в-
приставка; = во-; = въ-бу приставка белән ясалган фигыльләр нигездә тезмә фигыльләр белән тәрҗемә ителә, приставканың мәгънәсе түбәндәге чаралар ярдәмендә бирелә1) "керү" яки "кертү" дигән дәрәҗә фигыле ярдәмендә2) "кую" дәрәҗә фигыле ярдәмендә4) "-ся" кисәкчәле фигыльләр белән килгәндә төрлечә тәрҗемә ителә -
16 глубокий
-ая; -ое1) тирән2) эчкәре, эчкәреге, ерак3) перен. ерак4) тирән, тирәнтен, җитди5) тирән, көчле•- глубокий голос
- глубокая ночь
- глубокая осень
- глубокий поклон
- глубокая старость
- питать глубокое уважение -
17 дума
ж1) уй, уйлану2) ист. дума -
18 задуматься
сов.1) над чем, о чём уйлау, уйлану; уйга калу, уйга бату, уйга чуму2) с неопр. и с отриц.; разг. җөрьәт итү, кыю -
19 передумать
сов.1) ( изменить решение) баштагы уйдан кайту, элекке фикердән кайту, кире уйлау,...маска уйлауя передумал, не поеду — мин кире уйладым, бармыйм
2) күп уйлау, озак уйлану, кат-кат уйлау, төрлесен уйлау -
20 продумать
сов.1) ( что) төптән (яхшылап, һәрьяклап, ныклап) уйлау2) ( берникадәр вакыт) уйлану, уйланып тору (яту, утыру һ.б.ш.), ( берникадәр вакытны) уйланып үткәрү
- 1
- 2
См. также в других словарях:
уйлану — (УЙЛАНДЫРУ) – 1. Үзалдына уйлау, уйга бату; уйга калу 2. Хыяллану … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
Татар жыры — Татар җыры Жанр эстрада, поп музыка Годы проведения 1999 настоящее время Страна … Википедия
ихтималлану — Берәр эш хәл мөмкин булыр дип уйлану указның китүе ихтималлангач … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
кайгыру — 1. Кайгы кичерү 2. Борчылып уйлану … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
уй — I. Ай (II) уй уй уй, бармакларымны харап итте. II. УЙ – и. 1. Аңны тулысынча биләп алган нәрсә; фикер 2. Аң, акыл уйга килгән эш түгел 3. Фикерләү продукты, уйлану, фикерләүнең нәтиҗәсе; идея кызыклы уй. Ният, теләк, исәп; максат уен сөйләп бирде … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
уйланулы — Уйланып торган, уйлану чагылган … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
фәлсәфә — 1. Философия 2. Фикер йөртү, Фикер белән анализлау, Нәр. б. өстендә тирән уйлану. ФӘЛСӘФӘ САТУ – 1) Бик күп сөйләү, юк нәрсә сөйләү; лыгырдау 2) Абстракт фикер йөртү; акыл өйрәтү, үгет нәсихәт бирү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
фикер — и. 1. филос. Чынбарлык күренешләренең мидә, аңда чагылышы 2. Уйлану, фикерләү нәтиҗәсендә барлыкка килгән уй. Идея 3. Ният, теләк, план 4. Аң; дөньяга, чынбарлыкка, тормышка караш фикер ягыннан үсү. Берәр өлкәдә белем, танып белү фәнни фикер 5.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге